Η απλή εμπορευματική κυκλοφορία -η πώληση για την αγορά- χρησιμεύει σαν μέσο για έναν τελικό σκοπό που βρίσκεται έξω απ’ την κυκλοφορία, για την ιδιοποίηση αξιών χρήσης, για την ικανοποίηση αναγκών. Αντίθετα, η κυκλοφορία του χρήματος σαν κεφάλαιο αποτελεί αυτοσκοπό, γιατί η αξιοποίηση της αξίας υπάρχει μόνο μέσα στα πλαίσια αυτής της κίνησης που διαρκώς ανανεώνεται. Γι’ αυτό η κίνηση του κεφαλαίου είναι απεριόριστη. Σαν συνειδητός φορέας αυτής της κίνησης, ο κάτοχος του χρήματος γίνεται κεφαλαιοκράτης. Το πρόσωπό του, ή πιο σωστά η τσέπη του, είναι η αφετηρία και το σημείο επιστροφής του χρήματος. Το αντικειμενικό περιεχόμενο της κυκλοφορίας αυτής -η αξιοποίηση της αξίας- είναι ο δικός του υποκειμενικός σκοπός, και μόνο εφόσον το μοναδικό κίνητρο των επιχειρήσεών του είναι η αυξανόμενη ιδιοποίηση του αφηρημένου πλούτου, λειτουργεί σαν κεφαλαιοκράτης ή σαν κεφάλαιο προσωποποιημένο, προικισμένο με θέληση και συνείδηση. Επομένως, δεν πρέπει ποτέ να πραγματευόμαστε την αξία χρήσης σαν άμεσο σκοπό του κεφαλαιοκράτη. Ούτε επίσης το κέρδος για μια μόνο φορά, παρά μόνο την ακατάπαυστη κίνηση του κερδίζειν.
